
استفاده از سوپر جاذب ها
رزینهای سوپرجاذب (سوپرآب) مواد اصلاحکننده جدیدی هستند که به تازگی کاربرد وسیعی پیدا کردهاند. این هیدروژلها، پلیمرهایی به شدت آبدوستاند که ضمن برخورداری از سرعت و ظرفیت زیاد جذب آب، به مثابه آب انبارهای مینیاتوری عمل کرده و در موقع نیاز ریشه، به راحتی آب و مواد غذایی محلول در آب را در اختیارریشه گیاه قرار میدهند. مقدار آبی که در خاک ذخیره میشود به ظرفیت نگهداری رطوبت خاک نیز بستگی دارد.
پلیمرهای سوپرآب ضمن بالا بردن ظرفیت نگهداری آب در خاکهای سبک میتوانند مشکل نفوذناپذیری خاکهای سنگین و مشکل شسته شوی سریع کودها وآلودگی آبهای زیرزمینی را نیز برطرف می سازد. این سوپرجاذبها از آنجاکه با جذب سریع آب به میزان صدها برابر وزن خود به ژلی با دوام زیاد تبدیل میشوند، در کشاورزی و باغبانی، جنگلکاری، فضای سبز و نیز در تثبیت بیولوژیکی شنهای روان، کنترل فرسایش خاک و کویرزدایی از جایگاه ویژهای در دنیا برخوردارشدهاند.
با اینکه سوپرآب، تحت فشار هم قادر به نگهداری آب جذب کرده خود است، بهمحض نیاز ریشه، آب را به سهولت در اختیار آن قرار میدهد. سوپرآب با جذب سریع آب و حفظ آن، بازده جذب آب ناشی از بارندگیهای پراکنده را بالا برده و در صورت آبیاری خاک، فواصل آبیاری را نیز افزایش میدهند. مقدار این افزایش به شرایط فیزیکی خاک، آب و هوای منطقه و میزان مصرف سوپرجاذب در خاک، بستگی دارد. استفاده از سوپرآب در کاشت نشاء و نهال، تنشهای رطوبتی را از بین برده و به سازگاری نباتات کاشته شده با محیط کمک مینماید.
با توجه به pH نزدیک به خنثای سوپرآب که بین 6 تا 7 است، اثر سوء بر خاک نداشته و هیچگونه سمیتی نیز ندارد. این سوپرجاذبها پس از 3 تا 5 سال، بسته به نوع آن و ترکیب خاک، توسط میکروارگانیسمها تخریب میشوند و لذا آلودگی زیستمحیطی ایجاد نمیکنند. علاوه بر نگهداری آب، سوپرآب به علت تغییر حجم مداوم (انبساط به هنگام تورم و انقباض به هنگام از دست دادن آب) میزان هوا را در خاک افزایش میدهد. از مزایای سوپرآب میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
1- استفاده بهینه از آب (تا 50 درصد صرفهجویی درمصرف آب کشاورزی)
2- استفاده بهینه از کود و سموم شیمیایی و پیشگیری از آلودگی آبهای زیرزمینی
3- جلوگیری از تنشهای ناشی از نوسانات رطوبتی
4- امکان کشت در مناطق بیابانی و کمک به بیابانزدایی و تثبیت شنهای روان
5- امکان کشت در سطوح شیبدار
6- پرورش و انتقال نهال با تلفات کم
7- سترهای کشت قارچ ، هیدروپونیک . بسیاری موارد دیگر
روش کاربرد
کاشت گیاه: سوپرآب را با خاک اطراف ریشه مخلوط کنید، سپس چاله را با خاک پر و آبیاری کنید.
گیاه کاشته شده: در اطراف گیاه 5-3 حفره با عمق مناسب (محدوده ریشه) حفر کردهو سوپرآب را در آنها بریزید، سپس آبیاری کرده و حفرهها را با خاک پرکنید.
انتقال نهال: ریشه نهال را در بشکه حاوی سوپرآب متورم فرو برده و بیرون آورید.
زراعت: (الف) سوپرآب را به صورت نواری در ته شیارها ریخته و روی آن را با خاک بپوشانید، سپس آبیاری کنید.
(ب) سوپرآب را با دست یا کودپاش پخش کنید، سپس با ابزار مناسب (متناسب با عمق ریشه) در زیر خاک قرار دهید.
چمن: سوپرآب یا چمن آب را در عمق 10 سانتیمتری بستر کاشت چمن با دست یا کودپاش پخش کنید سپس روی آن را با خاک بپوشانید. پس از غلتک زدن بقیه مراحل کاشت را طبق معمول انجام دهید.
قارچ: سوپرآب را کاملا با خاک کشت مخلوط کرده، سپس تا حالت اشباع کامل آبیاری کنید.
رفع مشکلات کشاورزی
مدیریت آبیاری : سوپرجاذب ها با توجه به قدرت جذب بالایی که دارند پس از آبیاری یا بارندگی ها آب را جذب کرده و به تدریج بر حسب نیاز ریشه در اختیار گیاه قرار می دهند و با این کار دوره آبیاری را بین 20 تا 50% کاهش می دهد
فشردگی خاک : یکی از مشکلات مهم در کشاورزی فشردگی خاک می باشد که می تواند سبب کاهش شدید محصول گردد و در صورتی که بخواهیم آن را بر طرف سازم باید هزینه های سنگینی را متحمل شویم در صورتی که استفاده از سوپر جاذب ها با توجه به انبساط و انقباضی که در اثر جذب و دفع آب دست می آورند سبب جلوگیری از فشردگی خاک می شوند
کمبود مواد غذایی : یکی از عمده مشکلات بخش کشاورزی مبحث تغذیه نباتات می باشد . با توجه به اینکه هزینه های خرید و حمل و نقل کودها و همچنین هزینه های کارگری گزاف می باشد و سوپرجاذب ها توانایی جذب عناصر غذایی را داشته و به تدریج در اختیار گیاه قرار می دهند این ویزگی علاوه بر صرفه جویی در مصرف کود و در نتیجه کاهش هزینه ها سبب شده کود در منطقه موثر ریشه قرار گیرد و باعث افزایش راندمان محصول گردد و به علاوه از شسشته شدن کودهای شیمیایی و الودگی آبهای زیرزمینی نیز جلوگیری می کند .
تبخیر و روان آب : سوپرجاذب ها با جذب سریع آب سبب کاهش تبخیر آن شده و همچنین با توجه به افزایش نفوإپذیری خاک از ایجاد روان آب ها به شکل موثری می کاهد
شیب تند : از مشکلات زمین هایی که شیب تند دارند این است که قادر به نگهداری آب در خودشان نمی باشند و در نتیجه کشت و کار در ان مشکل می شود در حالی که استفاده از سوپرجاذب ها با توجه به نگهداری آب در منطقه موثر ریشه باعث شده تا بتوانیم حتی در زمین های شیب دار نیز اقدام به کشت گیاهان نماییم
فرسایش : فرسایش بادی و آبی سالانه میلیون ها تن خاک حاصلخیز را از مزارع ایران جابجا کرده و خسارت شدید را بر اقتصاد کشاورزی کشور وارد می کند در حالی که استفاده از سوپر جاذب ها با توجه به داشتن رطوبت دائمی از فرسایش بادی جلوگیری کرده و با افزایش نفوذپذیری خاک نسبت به اب از ایجاد روان آب ها و فرسایش آبی نیز جلوگیری به عمل می آورد .
افزایش بازدهی : سوپرجاذب ها با قابلیت نگهداری رطوبت و مواد غذایی در منطقه موثر ریشه سبب افزایش محصول بین 17% تا 55% می شوند
افزایش هزینه ها : سوپرجاذب ها به جهت افزایش بازدهی و کیفیت محصولات تولیدی و همچنین کاهش هزینه های آبیاری ، جلوگیری از فرسایش ، جلوگیری از فشردگی خاک و ... سبب افزایش بازده اقتصادی می گردد
رفع مشکلات فضای سبز
خشکی ، استرس و گرما : از بزرگترین مشکلات در فضای سبز نیاز آبی گیاهان و ایجاد استرس و شوک در اثر گرما و خشکی می باشد که باعث شده گیاه سرسبزی و شادابی خودشان را از دست بدهند و استفاده از سوپرجاذب ها باعث شده تا سرسبزی و شادابی گیاهان حفظ گردد چرا که رطوبت کافی و هم مواد غذایی مناسبی را در اختیار گیاه قرار می دهد .
ناتوانی در نگهداری مواد غذایی در منطقه ریشه : مشکلات تغذیه گیاهان این هست که بر اثر آبیاری مواد غذایی شسته شده و به طبقات پایین رفته و از دسترس گیاه خارج می شود . استفاده از سوپرجاذب ها باعث شده تا با جذب مواد غذایی و آزاد کردن آنها به تدریج نقش موثری در کاهش عناصر غذایی در منطقه موثر ریشه داشته باشد
زهکشی زیاد و عدم یکنواختی رطوبت : در خاکهای شنی مشکل اصلی زهکشی بالای خاک و در نتیجه کاهش دوره آبیاری است که سبب افزایش هزینه ها می گردد و سوپرجاذب ها با جذب آب و دفع آن بسته به نیاز ریشه باعث شده رطوبت به شکل یکنواختی در خاک پخش شده و از خشک شدن سریع آن جلوگیری می کند .
کمبود نیتروژن
رشد قارچ : به دلیل اینکه در فضای سبز به خصوص چمن کاری رطوبت زیاد است امکان به وجود آمدن قارچ ها نیز می باشد در حالی که استفاده از سوپرجاذب ها به دلیل نگهداری رطوبت اضافی اجازه نمی دهد قارچ ها و دیگر رستنی های مزاحم با استفاده از این رطوبت اضافی مشکلاتی را برای گیاه اصلی به وجود آورند .
هزینه بالای آبیاری : فضاهای سبز و بخصوص مناطق چمن کاری و گل ها به آبیاری زیادی نیاز دارند و گاهی لازم است تا چندین نوبت در روز آبیاری صورت گیرد و این در حالی است که استفاده از سوپرجاذب ها سبب کاهش دوره آبیاری شده که تا حدود زیادی در هزینه کارگری صرفه جویی خواهد کرد .
فشرده شدن خاک
فعالیت نامطلوب باکتری ها و کاهش رشد ریشه : موجودات بشیاری در خاک وجود دارند که برای رشد ریشه و در نتیجه رشد بهتر گیاه مفید هستند ، این موجودات ذره بینی و همچنین خود ریشه برای رشد و گسترش به اکسیژن کافی نیاز دارند و استفاده از سوپرجاذب ها با توجه به انبساط و انقباضی که در اثر جذب و دفع مکرر آب دارد سبب ایجاد فضاهای مناسبی و زهکشی مطلوب و در نتیجه افزایش میزان هوادهی خاک شده و به این وسیله در رشد باکتری های مفید ریشه گیاه موثر است .
نظرات